بررسی رابطه انعطاف‌پذیری منابع انسانی و تفکر راهبردی در سازمان‌های نظامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مدیریت اجرایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

2 کارشناس ارشد مدیریت منابع انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

3 دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

چکیده

در عصر حاضر سازمان‌های نظامی غالباً در محیط‌هایی متشنج و با سرعت تغییرات بالا انجام‌وظیفه می‌کنند، از این‌رو این سازمان‌ها به‌منظور تحقق هدف نهایی خود یعنی ایجاد امنیت در وهله اول نیازمند رصد مداوم محیط استراتژیک، شناسایی و شناخت فرصت‌ها و تهدیدات دشمنان بالقوه و بالفعل و سپس اتخاذ راهبردها و تصمیمات هوشمندانه می‌باشند، رویکردی که از آن تحت عنوان تفکر راهبردی یاد می‌شود. به عبارتی تفکر راهبردی برای یگان‌های نظامی در قالب مفهومی گسترده‌تر از حوزه کسب‌وکار به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل‌شده است، موضوعی که در تحقق آن انعطاف‌پذیری منابع انسانی نقش اساسی ایفا می‌نماید. پژوهش حاضر باهدف بررسی نحوه تأثیرگذاری انعطاف‌پذیری منابع انسانی بر تفکر راهبردی انجام‌شده است. این مطالعه کاربردی، ازلحاظ ارتباط بین متغیرهای پژوهش از نوع علی می‌باشد. جامعه آماری پژوهش دربرگیرنده فرماندهان و مدیران عالی ستاد فرماندهی یکی از نیروهای چهارگانه ارتش جمهوری اسلامی ایران به تعداد 85 نفر می‌باشد؛ که با توجه به محدود بودن تعداد پاسخگویان، کلیه نفرات به‌عنوان نمونه در نظر گرفته‌شده‌اند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه انعطاف‌پذیری منابع انسانی رایت و اسنل و پرسشنامه محقق ساخته تفکر راهبردی استفاده‌شده است. روایی پرسشنامه‌ها بر اساس نظرات خبرگان و نخبگان (روایی صوری) و تحلیل عاملی اکتشافی (تناسب سؤالات با سازه‌ها) بررسی گردید. پایایی پرسشنامه‌ها نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تائید قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که بین انعطاف‌پذیری منابع انسانی و تفکر راهبردی ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. یافته‌هایی که ضروری است در برنامه‌ریزی‌های نیروهای مسلح مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Relation between Human Resources and Strategic Thinking in Military Organizations

نویسندگان [English]

  • hassan kavyani 1
  • reza hadavand ahmadi 2
  • hossien fath abadi 3
1 Department of Public Management, Faculty of Economic and Management , Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Islamic azad university
3 Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
چکیده [English]

In the current era, military organizations often work in tense environments with high-speed changes. Therefore, in order to realize their ultimate goal of creating security, these organizations first need to continuously monitor the strategic environment, identify and recognize the opportunities and threats of potential and actual enemies, and then adopt wise strategies and decisions; This approach is known as strategic thinking. In other words, strategic thinking for military units has become an indispensable necessity in a wider sense than the business domain. Issue play a key role in the realization of human resource flexibility. This study aimed to survey the relationship between human resource flexibility and strategic thinking. This applied study from the perspective of the relations between the variables classifies among the causal researches. The statistical population of the present research includes senior managers and commanders of the commanding headquarters of one of the four forces of the Army of the Islamic Republic of Iran which includes 85 individuals.   Because of the limited number of respondents, all individuals have been considered as a sample. For human resource flexibility Wright and Snell questionnaire and for strategic thinking questionnaire made by researchers, was used. The validity questioners have been investigated according to the opinions of the experts and elites (face validity) and also factor analysis (Matches questions with construct). The reliability of the questioners has also been confirmed and acknowledged by using Cronbach’s alpha test. The results showed that there is a significant positive correlation between human resource flexibility and strategic thinking. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Human resource flexibility
  • Strategic thinking
  • Military organizations

مراجع

·   ابویی اردکان، محمد. لبافی، سمیه. آذرپور، سمانه و جلال‌پور، مهدیه. (1393). شناسایی عوامل حیاتی موفقیت تفکر راهبردی در دیدگاه مدیران سازمان‌های فرهنگی شهر اصفهان. پژوهشنامه مدیریت اجرایی،6 (11).
·   اعرابی، سید محمد. و دانش‌پرور، میترا. (1386). الگوهای انعطاف‌پذیری در مدیریت منابع انسانی. فصلنامه مطالعات مدیریت، 55.
افتخاری، قاسم و دولت‌آبادی، علی باقر. (1388). سیر استراتژی نظامی ایران و ابهامات پیرامون آن. فصلنامه سیاست، دوره 39، شماره 3.
آرمسترانگ، مایکل. (1393). مدیریت استراتژیک منابع انسانی راهنمای عمل، مترجم: محمد صائبی. تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی. چاپ دوم.
·   باباشاهی، جبار. احمدزاده، سلیمان. شریعت، حسین و افخمی اردکانی، مهدی. (1393). مدل تعاملی انعطاف منابع انسانی و تحلیل رفتگی. دو فصلنامه پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 6 (2).
بامبرگر، پیتر و مشولم، ایلن. (1394). تدوین، اجرا، آثار استراتژی منابع انسانی. مترجمان: علی پارسائیان و سید محمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ پنجم.
تافلر آلوین. (1366). موج سوم. مترجم: شهین دخت خوارزمی، تهران: نشر نو.
تافلر آلوین. (1374). جابجایی قدرت. مترجم: شهین دخت خوارزمی تهران: نشر سیمرغ.
·   جعفری، مصطفی. رحیمی، معصومه و فرخی، پریسا. (1394). تبین اثر ویژگی‌های زندگینامه‌ای (تحصیلات، سن، سابقه خدمت، تعداد اعضای خانوار) بر ابعاد شش‌گانه تفکر استراتژیک بر اساس مدل تار عنکبوتی. پژوهش‌های مدیریت در ایران، 19 (1).
جمالی، ناهید. دانایی، حبیب. امینی، محمدتقی. حسن­زاده، اکبر و امامی سید محمدحسن. (1395). رابطه تفکر راهبردی با آمادگی تغیر در مدیران بیمارستان‌های تأمین اجتماعی اصفهان، فصلنامه مدیریت اطلاعات سلامت، شماره 13.
دیوید، فرد آر. (1390). مدیریت استراتژیک. مترجمان: علی پارسائیان و سید محمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی. چاپ بیست و یکم.
رابینز، استیفن. (1382). مبانی رفتار سازمانی. مترجمان: علی پارسائیان و سید محمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی. چاپ ششم.
·   رحمان‌سرشت، حسین و کفچه، پرویز. (1389). مدلی سازمانی برای تفکر راهبردی. پیام مدیریت، ۲۸.
·   رشیدزاده، فتح‌الله. (1391). ارزیابی عملکرد دانش‌آموختگان دانشگاه افسری امام علی (ع)، فصلنامه مدیریت نظامی، 12 (45).
رضائیان، مینا و الحسینی المدرسی، سید مهدی. (1393). بررسی نقش آینده‌پژوهی در برنامه‌ریزی استراتژیک. سومین همایش ملی آینده‌پژوهی.
·   سعادتی، امیدرضا. صیادی، سعید و آهنگری، شورش. (1392). بررسی رابطه بین انواع سبک‌های رهبری با میزان تفکر استراتژیک در مدیران سازمان‌های دولتی شهر کرمان. مدیریت بهره‌وری، 26.
شهلائی، ناصر و ولی‌وند زمانی، حسین. (1395). نظریه‌های راهبردی. تهران: انتشارات دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا. چاپ چهارم.
·   عباسی، رسول. باباشاهی، جبار. افخمی اردکانی، مهدی و فراهانی، داوود. (1392). بررسی تأثیر انعطاف‌پذیری منابع انسانی بر کارآفرینی سازمانی: تبیین نقش میانجی فرهنگ انطباق‌پذیری. فصلنامه مدیریت فرهنگ سازمانی،11 (1).
غفاریان، وفا و کیانی، غلامرضا. (1389). پنج فرمان برای تفکر استراتژیک. تهران: انتشارات فرا.
فرجی‌راد، عبدالرضا و صوفی، اصغر. (1389). تحولات استراتژیک، تکنولوژی اطلاعات و انقلاب در امور نظامی آمریکا. فصلنامه جغرافیای انسانی، سال 2، شماره 3.
·   قاسمی، حمیدرضا و فیضی، معصومه. (1394). نقش تفکر استراتژیک بر پیچیدگی ساختاری سازمان (مورد مطالعه: شرکت هپکو). پژوهش‌های مدیریت راهبردی، 21 (59).
·   کاویانی، حسن. فتح‌آبادی، حسین و فرج‌پور، عباس. (1396). بررسی رابطه هوش سازمانی و تفکر راهبردی در یک یگان اطلاعات نظامی، فصلنامه پژوهش‌های حفاظتی و امنیتی دانشگاه امام حسین (ع)، شماره 21.
·   کمیسیون امنیت ملی آمریکا. (1384). استراتژی‌های امنیت ملی آمریکا در قرن 21، مترجمان: جلال دهشگی، بابک راه چمنی و ابوالقاسم راه چمنی. تهران: مؤسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر.
·   کوشازاده، سید علی. رحیم نیا، فریبرز و افخمی روحانی، حسین. (1391). اثر اعتماد بر مدیران بر تفکر راهبردی سازمانی و نقش آن در بهبود عملکرد سازمانی از راه تعهد سازمانی در بستر آموزش عالی، فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی،3 (4).
·   گلکار، بهزاد و ناصحی‌فرد، وحید. (1381). مروری بر جنبه‌های مختلف تفکر استراتژیک. توسعه مدیریت، ۳۱.
گیبسون، ران. (1386). نواندیشی در عصر تحول. مترجم علی شیرازی. تهران: سازمان مدیریت صنعتی، چاپ اول.
مبارکیان، حجت‌الله. (1391). تعین عوامل مؤثر در توسعه تفکر استراتژیک در صنعت نفت، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی، دانشگاه پیام نور مرکز تهران –غرب.
·   مشبکی، اصغر و خزاعی، آناهیتا. (1387). طراحی مدل عناصر تفکر استراتژیک در سازمان‌های ایرانی، نشریه مدیریت بازرگانی، 1(1).
·   مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، مجموعه بیانات قابل دسترسی در www.leader.ir.
·   منوریان، عباس. آقازاده، هاشم و شهامت‌‎نژاد، مینا. (1391).سنجش تفکر راهبردی در مدیران شهرداری تهران، فصلنامه مدیریت بازرگانی، شماره 12.
ناظمی، شمس‌الدین و جعفریانی، حسن. (1389). تفکر استراتژیک. تهران: انتشارات مدیریت صنعتی، چاپ اول.
نظری‌پوری، امیرهوشنگ و رحیمی‌اقدم، صمد. (1394). بررسی رابطه بین هوش سازمانی و انعطاف‌پذیری منابع انسانی در سازمان‌های دانش‌بنیان. فصلنامه مدیریت دولتی، 7 (2).
·   نقوی، میرعلی. حقیقی‌کفاش، مهدی و نجفی‌کلیانی، وحید. (1391). انعطاف‌پذیری منابع انسانی و عملکرد سازمان در صنعت بیمه. فصلنامه مطالعات مدیریت، 22 (67).
هینتر هوبر، هانس و گانگ پوپ، ولف. (1372). مدیر هستید یا استراتژیست. مترجم: علی مفتخر. مجله تدبیر. شماره 35.
Abraham, S. (2005). Stretching strategic thinking thinking. Strategy & leadership, 5(33).
Ali Salih, A. & Alnaji, L. (2014). Impact of Strategic Thinking and Strategic Agility on Strategic Performance: A Case Study of Jordanian Insurance Industry Companies, International Review of Management and Business Research, 3 (4).
Benito, O. & Sanchis, L. (2014). Training strategicthinking: experimental evidence. Journal of business research. 67.
Ben-Roy, D. Pi-Wen, Y & Jean, M. (2016). Exploring therelationship among human resource flexibility, organizational innovation and adaptability culture. Chinese management studies, 10 (4).
Betz, F. (2016). Strategic thinking: a comprehensive guide. First edition, Emerald publishing.
Bhattacharya, M. Donald, E. & Harold, Doty. (2005). The Effects of Flexibility in Employee Skills, Employee Behaviors, and Human Resource Practices on Firm Performance. Journal of Management, 31 (4).
Bjørnstad, A. & Frederick, L. (2013). Organizational flexibility from a network organizational perspective: A study of central predictors and moderating factors in military contexts. Leadership & Organization Development Journal, 34 (8).
Bonn, I. (2001). Developing strategic thinking as a core competency. Management Decision, 39 (1).
Bonn, I. (2005). Improving strategic thinking: a multilevel approach. Leadership & Organization Development Journal, 26 (5).
Brucetracey, J. (2008). Accounting for Human Resource Flexibility: Cornell Hospitality Quarterly. 49 (4).
Carvalho, A. & Cabral-Cardoso, C. (2008). Flexibility through HRM in management consulting firms. Personnel Review, 37 (3).
Dennis, R. Terry, S. Tish, M. & Mike, S. (2015). Improving organizational alignment by enhancing strategic thinking. Development and Learning in Organizations: An International Journal, 29 (1).
Dreyer, B. & Kjell, G. (2004). Uncertainty, flexibility, and sustained competitive advantage. Journal of Business Research, 57.
Eversole, B. Donald, L. & Cindy, F. (2012). Creating a Flexible Organizational Culture to Attract and Retain Talented Workers Across Generations. Advances in Developing Human Resources, 14 (4).
Farnham, D. & Horton, S. (1997). Human resource flexibilities in the United Kingdom public service. Rev of: public personnel Administration.
Goldman, E. (2005). Becoming an expertise strategic thinker. The learning journey of healthcare CEO, 20-27, Available at: www. Proquest. umi.com.
Goldman, E. Scott, A. & Follman, J. (2015). Organizational practices to develop strategic thinking. Journal of Strategy and Management, 8 (2).
Graetz. E. (2002). Strategic thinking versus strategic planning: toward understanding the complementarities, Management Decision. 40 (5).
Hamel, G. & Parahalad, C.K. (1998). Strategic Intent, Harvard Business Review, May- june.
Heracleous, L. (1998). Strategic thinking or strategic planning. Long Range Planning, 31 (3).
Joon, M. (2013). Antecedents and outcomes of strategic thinking. Journal of Business Research, 66.
Jozef, S. (2015). E-learning Tool for Improving Managerial Strategic Thinking Skills. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 197.
Kazemi, A. Naarananoja, M. & Juha Kytola, W. (2016). Integrating strategic thinking and transformational leadership for NPD idea support process. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 229
Kumari, I. & Pradhan, R. (2014). Human resource flexibility and organizational effectiveness: role of organizational citizenship behavior and employee intent to stay. International journal of business and management invention, 3 (11).
Kunle, A. (2013). Contingency, fit and flexibility of HRM in nonprofit organizations. Employee Relations, 35 (5).
Lepak, D. Riki, T. & Snell, M. (2003). Employment Flexibility and Firm Performance: Examining the Interaction Effects of Employment Mode, Environmental Dynamism, and Technological Intensity. Journal of Management, 29 (5).
Liedtka, J. (1998). Strategic Thinking: Can it be Taught? Long Range Planning, 31 (1).
Ling-Wu, S. (2010). Impact of environmental uncertainty on human resource flexibility. International conference on business and economic research, Kuala Lumpur, Malaysia
Luiz, H. (1994). The Flexibility of Technological and Human Resources in Automotive Manufacturing. Integrated Manufacturing Systems, 5 (1).
María, J. Vela, J.A. Martínez-Sánchez, M. Pérez-Pérez, S. & Abella-Garcés, C. (2014). How environmental changes and cooperation moderate labour flexibility and firm performance? Personnel Review, 43 (6).
Martín, I. Beltrán, I. Beltrán, A. Escrig-Tena, C. Juan, C. & Bou, L. (2008). Human Resource Flexibility as a Mediating Variable Between High Performance Work Systems and Performance. Journal of Management, 34 (5).
Mercedes, U. García1, E. Claver, B. Marco, L. & Patrocinio, Z. (2016). Toward Organizational Ambidexterity in the Hotel Industry: The Role of Human Resources. Cornell Hospitality Quarterly, 57 (4).
Mintzberg, H. (1994). The fall and rise of strategic planning. Harvard business review, 72 (1).
Ngo, H.Y. Loi, R. & Foley, S. (2011). Human Resource Flexibility in foreign subsidiaries: an empirical investigation in Hong kong. International journal of business studies, 19 (2).
Polboon, N. Ilkka, K. & Barbara, I. (2013). A new model of strategic thinking competency, Journal of Strategy and Management, 6 (3).
Rosenblatt, Z. (2001). Teachers Multiple Roles and Skill Flexibility: Effects on Work Attitudes. Educational Administration Quarterly, 37 (5).
Salvador, P. (1997). Human resource flexibilities in the Spanish public service. Rev. of public personnel Administration.
Tavakoli, I. & Lawton, J. (2005).strategic thinking and Knowledge Management. Handbook business strategy, 6 (1).
Valverde, M. Olga, T. & Chris, B. (2000). Labor flexibility and firm performance. Iaer,6 (4).
Wojtczuk, A. & Turek, D. (2015). Innovative behaviour in the workplace. European Journal of Innovation Management, 18 (3).
Zolin, R. Andreas, K. & Teemu, K. (2011). Human resource flexibility and strong ties in entrepreneurial teams. Journal of Business Research, 64.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار