تأثیر توسعه پایدار سواحل مکران بر قدرت دریایی جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدیر گروه علوم دریایی دانشگاه دریایی امام خمینی (ره)، نوشهر ایران.

2 عضو هیئت علمی دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا، تهران، ایران.

چکیده

برخورداری از نعمت دریا و سواحل مناسب، نقش مهمی در توسعه اقتصادی و ارتقاء جایگاه سیاسی و دفاعی یک کشور در نظام بین‌المللی دارد و از دیدگاه نظامی و تجاری نیز نقش بسیار مهمی در قدرت ملی و توانایی کشورها در دستیابی به فرصت‌ها و امکانات ایفاء می‌کند. بر این اساس نیاز به رویکردی جدید در توسعه پایدار دریا محور سواحل مکران می‌باشد. توسعه پایدار به معنی ارائه راه‌حل‌هایی برای توسعه اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی می‌باشد که بتواند از بروز مسائلی همچون نابودی منابع طبیعی، تخریب سامانه‌های زیستی، برداشت بی‌رویه منابع زنده دریا، بی‌عدالتی و پایین آمدن کیفیت زندگی ساحل‌نشینان در حال و آینده جلوگیری کند. دستیابی به قدرت و سیادت دریایی می‌تواند کشور را در حفظ و امنیت مرزها و نیز بالا بردن توان اقتصادی و سیاسی یاری نماید. لذا به لحاظ حفظ منافع و دفاع از آب‌ها و مرزهای دریایی کشور، داشتن یک قدرت دریایی نیاز به یک نیروی دریایی مقتدر، ناوگان تجاری کارآمد، صنایع دریایی و آموزشگاه‌های دریایی پیشرفته در سواحل مکران می‌باشد. هدف این تحقیق بررسی تأثیر توسعه پایدار سواحل مکران بر مؤلفه‌های قدرت دریایی جمهوری اسلامی ایران است. با توجه به تجزیه‌وتحلیل انجام‌شده توسعه‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی بر مؤلفه‌های قدرت دریایی (ناوگان تجاری، ناوگان نظامی و آموزشگاه‌ها و صنایع دریایی) تأثیر مثبت و معنی‌داری دارد. همچنین مشخص شد که توسعه اقتصادی بیشترین میزان همبستگی را با صنایع علوم دریایی، توسعه اجتماعی بیشترین میزان همبستگی را با ناوگان تجاری و توسعه زیست‌محیطی بیشترین میزان همبستگی را با ناوگان تجاری دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Impact of Sustainable Development of Makran Coasts on the sea Power of the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Abbas Khazaei 1
  • Mohamad Hojati nia 2
  • Kambiz Amiri 2
1 Faculty Marine Science, Imam Khomeini University, Noshar, Iran.
2 Faculty Member of Command and Staff University. Tehran. Iran.
چکیده [English]

Use of the blessings of the sea and suitable Coasts, plays an important role in economic development and promoting the political and defense position of a country in the international system and from a military and commercial point of view also plays a very important role in national power and ability of countries to achieve opportunities. Accordingly, there is a need for a new approach to the sustainable development of the sea-based Makran coast. Sustainable development means providing solutions for social, economic and environmental development that can prevent the emergence of issues such as the destruction of natural resources, destruction of biological systems, improper harvesting of marine living resources, injustice and declining quality of life of coastal residents now and in the future. Achieving sea power and sovereignty can help the country maintain and secure its borders, as well as increase its economic and political power. Therefore, in order to protect the interests and defend the waters and maritime borders of the country, having a sea power requires a powerful navy, efficient merchant fleet, maritime industry and advanced maritime schools on the shores of Makran. The purpose of this study is to explain the effect of sustainable development of Makran Coasts on the components of sea power of the Islamic Republic of Iran. According to the analysis, economic, social and environmental developments have a positive and significant effect on the components of sea power (merchant fleet, military fleet and schools and maritime industries). It was also found that economic development has the highest correlation with the marine science industry, social development has the highest correlation with the commercial fleet and environmental development has the highest correlation with the commercial fleet.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Development
  • Sustainable Development
  • Sea Power
  • Makran Coast
  • جواهریان، زهرا؛ فاتح وحدتی، سید امیر؛ رحمتی، علیرضا و زمانی، لیلا. (1395). اهداف توسعه پایدار، چاپ اول، تهران: انتشارات حک.
  • جهان تیغ، رضا. (1394). رساله دکترا تبیین پیچ تاریخی بزرگ در تحولات سریع نظام بین‌المللی و ضرورت بهره‌گیری از آن در توسعه سواحل جنوب کشور (با تأکید بر سواحل مکران).
  • جهانی راد، حجت اله. (1391). نقش نیروی دریایی راهبردی در تأمین امنیت مرزهای دریای عمان، اولین همایش ملی توسعه سواحل مکُران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران، چابهار.
  • حافظ نیا، محمدرضا و رومینا، ابراهیم. (1392). تحلیل ظرفیت‌های ژئوپلیتیک سواحل جنوب شرق ایران در راستای منافع ملی، مجله جغرافیا و توسعه، 3 (6): 20-5.
  • حافظ نیا، محمدرضا. (1392). جغرافیای سیاسی ایران، تهران: انتشارات سمت.
  • حیدر زاده، مرتضی و خارزمیان، بهروز. (1391). سواحل مکران و توانمندی در ایجاد قدرت دریایی برترِ منطقه در حوضه‌های میان‌اقیانوسی، اولین همایش ملی توسعه سواحل مکُران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران، چابهار.
  • خالدی، حسین؛ غلامی، بهادر و میرزایی، محمدعلی. (1391). تبیین پتانسیل‌های ارتباطی سواحل مکران در راستای افزایش وزن ژئوپلیتیکی ایران. اولین همایش ملی توسعه سواحل مکُران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران، چابهار.
  • خراسانی، محمدامین. (1391). تحلیل راهبردی سواحل جنوب شرق ایران با هدف ارتقای کیفیت زندگی ساحل‌نشینان، اولین همایش ملی توسعه سواحل مکُران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران، چابهار.
  • زراعت پیشه، ناهید و مهدی زاده، محمد. (1391). توسعه سواحل مکران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران بارویکرد منابع انسانی– فرصت‌های آموزشی و پژوهشی و علوم دریایی، اولین همایش ملی توسعه سواحل مکُران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران، چابهار.
  • ضیایی بیگدلی، محمدرضا. (1379). حقوق بین‌الملل عمومی، تهران: انتشارات گنج دانش.
  • طحانی، غلامرضا و فراست، مجید. (1391). توسعه سواحل مکران، اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران (آمایش سرزمینی و پدافند غیرعامل)، اولین همایش ملی توسعه سواحل مکُران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران، چابهار.
  • عجم، محمد. (1393). اهمیت مسیرهای مواصلاتی ایران برای شبه‌قاره هند و اوراسیا، ماهنامه راه ابریشم، 16(1): 38.
  • کامران، حسن. (1381). جایگاه سیاست دریایی در جمهوری اسلامی ایران، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی، انتشارات دانشگاه تهران، 164 (1): 98-85.
  • ملکی، سعید؛ احمدی، رضا؛ منفرد، سجاد و معتوگی، محمد. (1393). بررسی پایداری توسعه زیست‌محیطی با استفاده از آزمون‌های آماری در شهرستان‌های استان مرزی خوزستان، فصلنامه اطلاعات جغرافیایی سپهر، 23 (1): 90-60.
  • میرزاجانی، محسن. (1396). نقش و تأثیر سواحل خلیج‌فارس و منطقه مکران در اقتصاد بین‌الملل و تأثیر استراتژیکی آن بر ایران با ارائه یک مدل راهبردی در توسعه اقتصادی و سیاسی، فصلنامه جغرافیا، 7 (1): 57.
  • میرزاده کوهشاهی، مهدی. (1395). توسعه مکران؛ ضرورت‌های داخلی و اهمیت منطقه‌ای، فصلنامه دیده‌بان امنیت ملی، 5 (51): 24-19.
  • نسترن، مهین و قاسمی، وحید. (1393). ارزیابی شاخص‌های پایداری اجتماعی با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه، فصلنامه جامعه‌شناسی کاربردی، 24 (3): 179-155.
  • Isaksson, R. (2006). Total quality management for sustainable development: Process based system models. Business Process Management Journal, 12(5), 632-645.
  • Zehtab, H. , Alavi, S. , & Bagheri, A. (2019). Assessing the status of metropolitan cities in sustainable development indicators. In 6th International Conference on Civil, Architectural & Environmental Science, Stockholm.