بررسی نقش ارتش ج . ا .ایران در نخستین سال جنگ در مقابله و تثبیت تجاوز ارتش بعث عراق (جبهه جنوب)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 استادیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

3 دانشیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی نقش ارتش ج. ا. ایران در نخستین سال جنگ که هنوز سازماندهی نیروهای مقاومت مردمی - انقلابی ایران (بسیج) محقق نشده بود، اختصاص دارد. اهداف اصلی تحقیق، تحلیل فراز و نشیب‌های سال اول جنگ در جبهه جنوب، آشکار کردن علل ناکامی ارتش عراق در دستیابی به اهداف اعلانی از تهاجم خود و پیامدهای حاصله برای رژیم بعثی عراق و نیز برای نیروهای مسلح و ملت ایران است. مسئله طرح حاضر، قطع‌نظر از فرایند رویدادهای سیاسی داخلی و خارجی در عرصه مناسبات دوجانبه، به چگونگی تثبیت نیروهای نظامی عراق می‌پردازد. به این منظور، راهبرد و اقدامات تدافعی ارتش جمهوری اسلامی ایران در زمین‌گیری نیروهای عراق مورد بررسی قرار گرفت .یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که نیروهای مسلح، به‌ویژه ارتش جمهوری اسلامی ایران به‌رغم فقدان انسجام لازم، که نتیجه شرایط انقلابی حاکم بر کشور بود، در آغازین سال تجاوز رژیم بعثی عراق به حریم ایران توانست با جلوگیری از ادامه پیشروی غافلگیرانه نیروهای متجاوز، آن‌ها را در اراضی اشغالی زمین‌گیر کند. این مهم به‌نوبه خود راه اخراج متجاوزین را در سال‌های بعد هموار کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Role of the Army of the Islamic Republic of Iran in the First Year of the War in Confronting and Stabilizing the Aggression of the Iraqi Ba'athist Army (Southern Front)

نویسندگان [English]

  • Amin Davari 1
  • Mojtaba Soltani Ahmadi 2
  • Mohamad ali Kazembeigi 3
1 Ph.D. student in the history of post-Islamic Iran, Payame Noor University, Tehran, Iran.
2 Assistant professor, Department of The History and Civilization of Islamic Nation, Payame Noor University (PNU), Tehran, Iran.
3 Associate professor, Department of The History and Civilization of Islamic Nation, Tehran University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The main objectives of this study are to analyze the events of the first year of the war on the southern front, to reveal the causes of the Iraqi army's failure to achieve its declared goals of aggression and the consequences for the Ba'athist regime in Iraq and the armed forces and the Iranian people. To this end, the strategy and defensive actions of the Army of the Islamic Republic of Iran in the grounding of Iraqi forces were examined. The findings of the study show that the army of the Islamic Republic of Iran, despite the lack of sufficient cohesion, which was the result of the revolutionary conditions in the country, at the beginning of the war, was able to prevent the invading forces from advancing and ground them in the occupied territories. This, in turn, paved the way for the expulsion of the aggressors in later years.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • Iran-Iraq War
  • Army of the Islamic Republic of Iran
  • Army of Iraq
  • قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (1366)، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ایران
  • پارسا دوست، منوچهر (1378)، ما و عراق از گذشته دور تا امروز، چاپ اول، شرکت سهامی انتشار، تهران، ، صفحه 912.
  • جوادی پور محمد و دیگران (1392)، ارتش جمهوری اسلامی ایران در کتاب هشت سال دفاع مقدس، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران.
  • حسینی، سید یعقوب (1392)، سیل مصنوعی برای پدافند در خوزستان، ایران سبز.
  • حسینی، سید یعقوب (1394)، طرح عملیاتی دفاعی ابوذر خرداد تا شهریور 1359، ایران سبز.
  • حسینیا، احمد (1394)، دومین نبرد بزرگ، تهران: سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.
  • حسینیا، احمد (1398)، سرلشکر فلاحی در روزهای سرنوشت ساز، تهران: سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.
  • حسینیا، احمد (1391)، ناگفته‌هایی از روزهای اول جنگ، تهران: سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.
  • شاهین راد، فرض‌الله (1378) ، گردان 144 در نبرد آبادان، انتشارات ایران سبز.
  • فولادی، محمدرضا، (1399)، گام اول پیروزی، سازمان حفظ آثارو نشر ارزش‌های دفاع مقدس.
  • گروه مترجمان، (1387)، روزنامه مورنینگ استار 23/1/1359، جنگ ایران و عراق از نگاه مطبوعات جهان، پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس، مرکز ملی اسناد، نشر شکیب.
  • طلوعی، محمود (1370) جنگ خلیج‌فارس و آینده خاورمیانه، انشارات تهران.
  • نمکی، علیرضا (1389) ، نیروی هوایی در دفاع مقدس، انتشارات ایران سبز .
  • هیرو، دلیپ (1390) طولانی‌ترین جنگ: رویارویی نظامی ایران عراق، ترجمه ع. ر. فرشچی، ر. فریدزاده و ز. گلمحمدی، بوم و بر.
  • Charles, T. (2007), A History of Iraq (3rd ed.), Cambridge University Press, NY.