پتانسیل یابی سایت‌های دیدبانی یگان‌های رزمی با استفاده از GIS و منطق فازی در منطقه نصرآباد اصفهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه افسری امام علی (ع)

2 مدیر گروه سنجش از دور و GIS، دانشگاه شهید چمران اهواز

3 کارشناس ارشد سنجش از دور و GIS، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز،

چکیده

شناخت زمین و آشنایی با ویژگی‌های مختلف آن با استفاده از ابزارهای به روز و کارآمد عامل مهمی در دستیابی به برتری نظامی محسوب می‌شود. انتخاب مکان مناسب جهت استقرار سایت‌های دیدبانی و پست‌های استراق سمع در صحنه نبرد یکی از مهم‌ترین و در عین حال حساس‌ترین اقدامات فرماندهان نظامی محسوب می‌گردد. هدف از این پژوهش شناسایی و تعیین مناطق بهینه استقرار دیدبانها در منطقه نصرآباد اصفهان قبل از حضور فیزیکی، با در نظر گرفتن کلیه شرایط، محدودیت‌ها و قابلیت‌های موجود می‌باشد. جهت نیل به این هدف، عواملی از قبیل: شیب، جهت شیب، قابلیت دید و اختفاء، نوع لندفرم ها، زمین شناسی و نوع سازندها، نوع خاک، میزان دسترسی به شبکه راه‌ها و فاصله از دشمن مورد بررسی قرار گرفت. پس از آماده سازی داده‌ها و نقشه‌های موضوعی لازم، عملیات نرمال سازی روی لایه‌ها انجام شد. سپس توسط روش AHP و رویکرد فازی نسبت به وزن دهی لایه‌ها اقدام و با استفاده از عملگرهای فازی در محیطGIS، عملیات همپوشانی فازی (روی لایه‌ها انجام و پهنه بندی منطقه در پنج گروه بسیار مناسب، مناسب، متوسط و ضعیف و بسیار ضعیف مشخص گردید. نتایج پژوهش با توجه به بازدیدهای میدانی انجام شده، نشان می‌دهد که محدوده‌های نیمه مرتفع و مناطقی که از نظر ژئومورفولوژی نظامی حائز اهمیت و مطابق ملاحظات این مکان‌ها با بهره گیری از حداکثر میدان دید و شعاع عمل می‌باشد به خوبی استخراج گردیده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Potential mapping of observation sites in combat units using GIS and fuzzy logic in Nasrabad military drill zone, (Isfahan province)

چکیده [English]

Terrain recognition and familiarity with different properties with use of updated and efficient tools is an important factor in achieving military superiority. Choose a suitable place to establish observation sites and eavesdropping posts is considered one of the most important and sensitive military commander’s actions on the battlefield. In addition, knowledge of the latest status of enemy forces and also prevention of surprises of own units will double importance of this matter. Considering, these places plays a fundamental role in the battlefield therefore, the aim of this study is to identification and determining the optimal deployment areas of observers in Nasrabad before physical presence with considering all circumstances, limitations and capabilities. To achieve this goal factors such as: Slope, aspect, visibility and concealment, type of landforms, geology and formation, soil, access to road networks and the distance from the enemy were examined. After preparing data and the necessary thematic maps, operations of standardization were performed on layers. Then by the method of fuzzy AHP was carried out weighting to layers and with fuzzy operators was performed fuzzy overlay operations then zonation was determined in five groups, very good, good, average, poor, very poor

کلیدواژه‌ها [English]

  • Geographical Information System
  • Location
  • sight
  • FUZZY AHP
  • منابع:

    • آریایی، علی اصغر.، (1367)، "کاربرد ژئومورفولوژی در مسائل زمین‌شناسی نظامی"، مجموعه مقالات سمینار جغرافیای کاربردی و جنگ، دانشگاه امام حسین (ع)، تهران.
    • حدیدی، مسلم. حسینی، غلامرضا. و حمیدی، آرام.، (1388)، "کاربرد سنجش‌ازدور و GIS در عملیات نظامی"، همایش سرا سری سامانه اطلاعات مکانی 88، ص 404، تهران.
    • حنفی، علی. و حاتمی، ایرج.، (1392)، "مکان‌یابی مناطق مساعد برای استقرار نیروهای نظامی در منطقه مرزی مهران با استفاده از GIS"، فصلنامه مدیریت نظامی، تهران، دانشگاه افسری امام علی (ع)، ص 49 و 107-128.
    • زنگنه اسدی، محمد علی. رضایی عارفی، محسن. رضایی عارفی، مرتضی. نور محمدی، علی محمد. (1392). نقش پدیده‌های ژئومورفولوژی در مسائل دفاعی و امنیتی نواحی مرزی جنوب شرقی کشور با استفاده از مدل تحلیلی SWOT. دو فصلنامه ژئومورفولوژی کاربردی ایران. شماره اول، ص 43 – 27.
    • فخری، سیروس. و غلامی، یونس.، (1393)، "تحلیل مکان گزینی شهرهای شمال شرق کشور با توجه به عوامل ژئوهیدروکلیمایی با رویکرد دفاع غیرعامل"، اولین همایش جغرافیایی ایران، تهران، مؤسسه جغرافیا.‌
    • فخری، مجید. و جلالی نسب، عبدالله.، (1388)، کاربردهای نظامی سامانه اطلاعات جغرافیایی، همایش سراسری اطلاعات مکانی 88، تهران، ص 201.
    • فتحی، م. ح. (1389). تحلیل ژئومورفولوژیکی مکان گزینی مراکـز نظـامی بـا اسـتفاده از RS & GIS (مطالعه مـوردی: دامنه‌های غربی کوهستان سهند)، پایان‌نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته جغرافیای طبیعی، دانشـگاه تبریز.
    • قدسی پور، حسن.، (1385)، "فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP"، انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران.
    • کالینز، جان.، (1384)، "جغرافیای نظامی"، ترجمه: آهنی، م. و محسنی، ب.، چاپ اول، ص (43،45،49،56،58)، انتشارات دانشگاه امام حسین (ع)، تهران.
    • کوره‌پزان دزفولی، امین.، (1384)، "اصول تئوری مجموعه‌های فازی و کاربردهای آن در مدل‌سازی مسائل مهندسی آب"، چاپ دوم، انتشارات جهاد دانشگاهی، تهران، ص 3-43 و 170-205
    • عطائی، محمد.، (1389)، "تصمیم‌گیری چندمعیاره فازی"، چاپ اول، دانشگاه شاهرود.
    • عظیمی حسینی، محمد. و نظری فر، محمدهادی. و مؤمنی، رضوانِ.، (1392)، "کاربرد GIS در مکان‌یابی"، چاپ چهارم، انتشارات مهرجرد، مهرگان قلم.
    • مالچفسکی، یا چک.، (1390)، "سامانه اطلاعات جغرافیایی و تحلیل تصمیم چندمعیاری"، ترجمه پرهیزگار، اکبر. و غفاری گیلانده، عطا.، انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، تهران.
    • مقیمی، ابراهیم. یمانی، مجتبی. و بیگلو، جعفر. و مرادیان، محسن. و فخری، سیروس.، (1390)، "تأثیر ژئومورفولوژی زاگرس جنوبی بر پدافند غیرعامل در شمال تنگه هرمز"، فصلنامه مدیریت نظامی، شماره 48، ص 95.
    • ملازاده گنجی، یاسر.، (1388)، "کاربرد مدل ارتفاعی رقومی و تصاویر ماهواره‌ای در منطقه عملیاتی"، همایش سراسری سامانه اطلاعات مکانی 88، ص 444، تهران.
    • موحدی نیا، جعفر.، (1388)، " مبانی پدافند غیرعامل"، دانشگاه مالک اشتر، ص 75.
    • مهجوری، رضا. (1391)، "سنجش توزیع مکانی سوانح آتش سوزی و تعیین بهترین محل احداث ایستگاه‌های آتش‌نشانی و مسیریابی بهینه با GIS و منطق فازی در شهر اهواز"، پایان‌نامه کارشناسی ارشد RS-GIS، دانشگاه شهید چمران اهواز.
    • نصیری، محمدرضا.، (1388)، "ارائه مدل مکان‌یابی مراکز حساس و حیاتی با توجه به اصول پدافند غیرعامل"، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشگاه علم و صنعت، تهران.
      • Adlin, A, Taylor, M.A., (2005), “consistent Method to Determine Flexible Criteria Weights for Multicriteria Transport Project Evaluation in Developing Countries”, Journal of the Eastern Asia Society for Transportation Studies, 3948 -3963.
      • Karsak, E, Tolga, E., (2001), “Fuzzy multi-criteria decision -making procedure for evaluating advanced manufacturing system investments”, International Journal of Production Economics, 69, 49-64.
      • Por Ahmad, A, Habibi, K., Mohammad, Zahraei, S, Nazari Adli, S. (2007), “Application of fuzzy algorithms and GIS equipment to locate Urban Case Study: City Landfill BABOLSAR”, Journal of Ecology, 2007, 33, 31-42
      • Saaty T. L., (1980), “The Analytical Hierarchy Process, Planning”, Priority, Resource Allocation, USA: RWS Publications.
      • Satyanarayana, P., Togendran, S., (2006), “Military application of GIS”, GIS India, Hydarabad, India.