تحلیل هرمنوتیک عملیات روانی در عصر نبوت پیامبر اسلام (ص)

نویسندگان

دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا

چکیده

پیشینه عملیات روانی با توجه به آیات قرآن به‌پیش از هبوط انسان به زمین بازمی‌گردد. در قرآن کریم آیات زیادی وجود دارد، که تلاش دارد روحیه مسلمانان را درصحنه نبرد بالا ببرد. با توجه به اینکه اکثر آیات قرآن در خصوص عملیات روانی ناظر به جنگ‌های صدر اسلام در عصر پیامبر اسلام (ص) می‌باشد، محقیق به تحلیل هرمنوتیک این سؤال که عملیات روانی در عصر نبوت پیامبر اسلام (ص) از دیدگاه آیات قرآن چه می‌باشد، پرداخته است. می‌توان گفت ‌که بخشی از این آیات در مقام پاسخگویی به عملیات روانی دشمن بوده، درصدد است آن‌ها را خنثی نماید، بخش دیگری از آیات که جنبه تعرضی دارد می‌خواهد روحیه طرف مقابل را مورد تأثیر قرار داده و وادار به تسلیم نماید. هدف این مقاله تبیین عملیات روانی از دیدگاه قرآن در عصر نبوت پیامبر اسلام (ص) می‌باشد. رهیافت تاریخی تحقیق در مقوله عملیات روانی، توجه به ابعاد عملیات روانی را از منظر دینی برجسته می‌سازد. ازاین‌رو نتایج تحقیق بیانگر این است که چنانچه آیات قرآن کریم به‌درستی بررسی و تبیین شود روش و فرهنگ استواری جهت اصلاح سبک عملیات روانی توسط مسلمانان در ابعاد انتشار شایعه، استفاده از اشعار رزمی، تظاهر به قوی بودن، پایبندی به مقدسات خود و حمله به مقدسات طرف مقابل خواهد بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Hermeneutic analysis of psychological warfare in the age of the Prophet Muhammad (PBUH)

نویسندگان [English]

  • Mahdi Rashidi
  • Davood Azar
چکیده [English]

According to the Quran, the history of psychological operations goes back to before the Descent of Man to Earth. In fact, the devil, as has sworn himself, suggests from the beginning sought to mislead human beings. There are many verses in the Quran, attempting to boost the morale of Muslims in battlefield. Given that most verses of the Quran are on psychological operations related to the wars in the era of Prophet Muhammad (PBUH), the researcher has conducted hermeneutic analysis of the question of what the psychological operations in the age of the Prophet Muhammad have been according to the Quran? It can be said that some of the verses have been in response to enemy’s psychological warfare, trying to neutralize them other aggressive verses are trying to affect the morale of the other party to force them to surrender. This article aims to explain the psychological operations based on the Quran at the time of Prophet Muhammad (PBUH). Historical approach to research in the field of psychological operations highlights the attention to the religious dimension of psychological operations. Therefore, the results indicate that if the verses of Quran are properly assessed and explained, a consistent method and culture for modifying the style of psychological warfare by Muslims would be to spread the rumor, the martial lyrics, pretending to be strong, and binding to their beliefs and assaulting the enemy’s beliefs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islam
  • Quran
  • psychological operations
  • war
  • hermeneutic analysis
  • منابع

    • قرآن کریم، ترجمه الهی قمشه‌ای (1378) انتشارات فاطمه الزهرا (س).
    • ابوزید، نصر حامد (1381) معنای متن؛ ترجمه مرتضی کریمی نیا، تهران: انتشارات طرح نو، چاپ اول.
    • انتظاری، محمدجواد (1393) عملیات روانی و فتنه‌های اجتماعی، انتشارات فرادیدنگار.
    • بهرامی، محمد (1383) آسیب‌شناسی شایعه در قرآن، فصلنامه پژوهش‌های قرآنی، شماره 37.
    • جمشیدی، محمدحسین (1383)، عملیات روانی مشرکین علیه پیامبر (ص) و قرآن، فصلنامه عملیات روانی، شماره 6.
    • جنیدی، رضا (1393) تکنیک­های عملیات روانی و شیوه­های مقابله، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ 4.
    • خسرو پناه، عبدالحسین (1381) زیرساخت‌های قرائت‌پذیر‌انگاری دین، قبسات، شماره 23.
    • خلیلی شورینی، سیاوش (1391) روش‌های پژوهش آمیخته (با تأکید بر بومی­سازی)، تهران، انتشارات یادواره کتاب، چاپ دوم.
    • رضایی، بهرام (1387) عملیات روانی، تهران انتشارات دافوس آجا،.
    • رضایی، بهرام و بهمنی، محمد مسعود (1388)، تهران انتشارات دافوس آجا،.
    • سبحانی، جعفر (1385) هرمنوتیک، قم، مؤسسه امام صادق (ع).
    • سبحانی، جعفر (1393) فروغ ابدیت، قم، انتشارات موسسه بوستان کتاب، چاپ 34،.
    • طائب، مهدی (1392) سیری در عملیات روانی در اسلام، فصلنامه عملیات روانی، شماره 22.
    • طباطبایى، سید محمدحسین (1392) تفسیر المیزان، مترجم: سید محمدباقر همدانی، انتشارات دارالفکر، جلد 6.
    • متفکر، حسین (1386)؛ جنگ روانی، قم، انتشارات دفتر عقل پژوهشکده تحقیقات اسلامی سپاه،.
    • نباتی، عزت‌الله (1391)، عملیات روانی در دو دهه اخیر، انتشارات مرکز آموزشی و پژوهشی شهید سپهبد صیاد شیرازی، چاپ اول، تهران.
    • نوروزی، محمدجواد (1388)، پژوهشی در خصوص جایگاه جنگ روانی در اسلام، فصلنامه معرفت، شماره 6.
    • هاشمی، مسعود (1393)، خطبه‌ها و نامه‌ها و سخنان قصار امام علی، انتشارات فرهنگ جامع، تهران.
    • ولی‌وند‌زمانی، حسین و نیازی، علی (1391)، عملیات روانی، انتشارات دافوس آجا؛ تهران.