2024-03-28T21:07:40Z
https://www.qjmst.ir/?_action=export&rf=summon&issue=3531
علوم و فنون نظامی
2008-191X
2008-191X
1389
7
18
توانمندیهای پهپاد درجنگهای آینده
حسین
شکوهی
علی همت
عندلیبی
بخش عمدهی جنگهای آینده از انسان محوری به سمت تجهیزات محوری و به ویژه تجهیزات هوایی مهم و حیاتی پیش خواهد رفت. جنگ در آینده در هر منطقه از جهان که واقع شود بدون تردید از لحاظ انگیزهی شروع، ماهیت، شدت و دامنهی آن و نیز از لحاظ مدت و بهکارگیری فناوریهای تسلیحاتی و تجهیزات جنگی با جنگهای گذشته متفاوت خواهد بود؛ در نتیجه تجهیزات، روش جنگیدن و راه و رسم بهکاربردن نیروهای مسلح برای رسیدن به اهداف مورد نظر نیز نسبت به گذشته تغییر خواهد کرد؛ یکی از این تجهیزات، هواپیماهای بدون سرنشین است که توانستند قابلیتهای بالقوه خود را به فعل تبدیل نمایند و توانمندیهای خود را به رخ همقطاران سرنشیندار خود بکشند. هواپیماهای باسرنشین با وجود امکانات وتواناییهای خود، در مأموریتهای پرخطر همیشه با نگرانیهایی از قبیل سقوط، انهدام پرنده و در نتیجه صدمات نیروی انسانی و تجهیزاتی مواجه هستند. از طرفی جثه بزرگ، کشف شدن پرندهها با رادار و از بین رفتن اصل غافلگیری، محققان و پژوهشگران نظامی و صنایع دفاعی دنیا را بر آن داشته که از ابزار و تجهیزات پیشرفته و راهبردی جدیدی استفاده و این مشکل را برطرف نمایند. هواپیماهای بدون سرنشین در مقایسه با هواپیماهای جنگنده سرنشیندار، دارای ابعاد کوچکتر و خاصیت پنهانکاری (رادارگریزی) بیشتر بوده و قادر به انجام مأموریتهای متنوعی هستند. بهکارگیری پهپادها در جنگهای آینده زمینهساز اقتدار هر چه بیشتر نیروهای درگیر خواهد بود. پهپادها در حال و آینده برترین سلاح و سامانهای خواهند بود که در خدمت نیروهای مسلح جهان بخصوص نیروهای مسلح کشور ایران قرار میگیرد؛ همچنین یکی از سناریوهای برخی از کشورهای دنیا در جنگهای آینده، جمعآوری اطلاعات با استفاده از پهپادها است، زیرا با بهکارگیری آسان و کمترین هزینه و تلفات جانی، میتوانند اطلاعات با ارزشی را در حداقل زمان ممکن از مناطق عملیاتی بهدست آورند.
سامانه پهپاد
جنگهای آینده
صحنهی نبرد
2010
11
22
5
17
https://www.qjmst.ir/article_21257_1d984c644c3bf3d2f8fa02b7bd2bbe9e.pdf
علوم و فنون نظامی
2008-191X
2008-191X
1389
7
18
زیرساختهای مورد نیاز سامانه فرماندهی و کنترل
فرماندهی که تسلط و احاطه کاملی بر وضعیتهای پیشرو نداشته باشد، اخبار و اطلاعات مؤثر دریافت نکند، یا در انبوهی از اطلاعات غرق شود، توانایی تفکیک اخبار از اطلاعات را نداشته باشد و فاقد توانایی لازم برای برقراری ارتباط سریع با فرماندهان زیردست، همتراز و بالادست باشد، حتی اگر با کولهباری از تجربه، دانش و اعتقاد، تجهیزات و سلاح لازم را نیز در اختیار داشته باشد؛ برای هدایت، فرماندهی و کنترل صحنه نبرد، ضعیف و شکننده خواهد بود. در یک سامانه فرماندهی و کنترل، میبایست چرخه مداومی از جریان اطلاعات وجود داشته باشد و با توجه به حجم زیاد اخبار و اطلاعات، بدون ترکیب سامانههای گوناگون، استفاده از آن ممکن نخواهد بود. اتخاذ برترین تصمیم در صحنههای تقابل نظامی، بهرهبرداری خوب ازفرصتها و از بین رفتن تهدیدات، استفاده بهینه از امکانات، منابع موجود و توانایی هدایت و کنترل را فراهم آورده و در نهایت سبب غلبه بر دشمن میگردد. اما همه اینها نیازمند زیرساختهایی است که از این میان میتوان به زیرساختهای ملی، شبکه ارتباطی، آموزشهای تخصصی، ایجاد مراکز فرماندهی و کنترل متعدد، بانک اطلاعاتی، منابع تأمین اطلاعات و تجهیزات فنی اشاره کرد، لذا با ترکیب مناسب عامل انسانی و چنین ابزار کمکی، یک ارتش میتواند سامانههای فرماندهی و کنترل را به طور مؤثر به فعالیت واداشته و در میادین نبرد آینده صاحب برتری آشکار گردد.
سامانه فرماندهی و کنترل
زیرساخت ملی
ارتباط
بانک طلاعاتی
2010
11
22
19
32
https://www.qjmst.ir/article_21259_fed771806c032eb30a7c593eed82bdc2.pdf
علوم و فنون نظامی
2008-191X
2008-191X
1389
7
18
کاربرد جغرافیای نظامی در طرحریزی های عملیاتی
جغرافیای نظامی با پیوند زدن عوامل موجود در طبیعت با اصول نظامی باعث میشود تا طراحان و مجریان نظامی از مزایای سرشار آنها استفاده برده و برتری خود نسبت به دشمن را القاء نمایند. در طول تاریخ نقش زمین، آب، هوا و اقلیم به عنوان یکی از مهمترین و تأثیر گذارترین عوامل بر راهبردها، نبرد و پشتیبانی نبردها بوده است.
کالینز پیروزی در جنگها را بدون توجه و بهرهگیری علمی از جغرافیای نظامی یک امر اتفاقی دانسته و بدین ترتیب بر ارزش این عوامل صحه گذارده است. در بین ویژگیهای جغرافیایی هر منطقه، ارتفاعات عمدهترین نقش را در عملیات ایفاء کرده و به عنوان یک مانع عمده طبیعی و یا برعکس به عنوان یک عامل تقویت کننده در جنگ میتوانند مؤفقیت نیروها در صحنه نبرد را تأمین نمایند. علاوه بر نقش مهم ارتفاعات در جنگهای کلاسیک به عنوان یک عامل تقویت کننده در اختفاء و پوشش، دید و تیر، کنترل معابر و آمادگذاریهای مخفی در جنگ ناهمتراز هم نقش بسیار عمده و مهمی را در جهت مقابله با توانمندیهای دشمنان فرامنطقهای ایفاء مینمایند. فرسایشی نمودن جنگ، ضربه زدن به دشمن در جهت برهم زدن آرامش و ثبات آنها با استفاده از این عامل مهم طبیعی میتواند نقطه اتکایی برای رزمندگان مدافع صحنه نبرد باشد. یکی دیگر از مهمترین عواملی که بایستی به آن توجه ویژه شود استفاده تاکتیکی از جادهها و معابر به عنوان عاملی برای تحرک نیروهای خودی و استفاده از گلوگاهها و کمینگاهها به عنوان یک عامل محدود کننده و ضد تحرک برای دشمن مدنظر بوده و میبایست در طرحریزیها توجه ویژهای به آن مبذول گردد.
جغرافیای نظامی
طرح ریزی عملیاتی
ارتفاعات
جاده ها و محورهای نفوذی
2010
11
22
33
50
https://www.qjmst.ir/article_21260_5112ffcc608b3c4ffd87559d8667338c.pdf
علوم و فنون نظامی
2008-191X
2008-191X
1389
7
18
اختلال هوشمند در سامانههای موقعیت یاب جهانی (GPS)
امروزه بسیاری از سامانههای نظامی و تجاری از سیستمهای [1]GPS برای مکانیابی استفاده میکنند. یکی از تهدیدهایی که به سیستمهای GPS آسیب وارد میکند، گمراهسازی[2] است. در گمراهسازی، سیگنالی شبیه سیگنال GPS تولید میشود که حاوی اطلاعات غلط است و گیرنده GPS به اشتباه سیگنال آن را آشکارسازی کرده و موقعیت مکانی خود را از روی آن بدست میآورد و به این ترتیب مکان خود را به اشتباه محاسبه میکند و گمراه میشود. در این مقاله موضوع گمراهسازی بررسی و برای نخستین بار یک روش جدید برای گمراهسازی مطرح میگردد و با بررسی نحوه پیادهسازی و چالشهای اصلی آن، صحت عملکرد آن با ارائه نتایج شبیهسازی بررسی میشود. این روش جدید گمراهسازی امکان پیادهسازی ارزان قیمت گمراهساز را فراهم میآورد بهطوری که گمراهسازهای مبتنی بر روش ارائه شده، از گمراهسازهای متداولی که امروزه استفاده میشوند، بسیار ارزانتر خواهند بود
3-Global Positioning system سامانه موقعیت یاب جهانی
4-Spoofing
GPS
مکان یابی
گمراه سازی
سیگنال
2010
11
22
51
64
https://www.qjmst.ir/article_21263_050083dac729e53a0ec4eeab56e30e9d.pdf
علوم و فنون نظامی
2008-191X
2008-191X
1389
7
18
دکترین نظامی چگونه شکل میگیرد؟
در معنای عام، دکترین[1] را نظریه و تعالیم علمی، فلسفی، سیاسی، مذهبی و مجموعهای از نظامهای فکری میدانند که مبتنی بر اصول معینی باشد. درمفهوم نظامی آن، دکترین در سه سطح راهبردی، عملیاتی و تاکتیکی تعریف میشود. دکترین نظامی خود میتواند بخشی از یک فلسفه یا ایدئولوژی نظامی و یا حاصل یک یا چند نظریه نظامی باشد و یا در چارچوب چند نظریه نظامی مطرح و ارائه گردد. این که از چه مسیری از وضع موجود به وضع مطلوب برسیم را راهبرد تعیین میکند و درواقع پاسخی است برای سؤال "چه باید کرد؟" اما دکترین پاسخی است برای "چگونه باید عمل نمود؟" دکترین، خطوط و تابلوهای راهنمایی است که برای حرکت در مسیر(راهبرد) باید مورد توجه قرار گرفته و رعایت شود.
[1] ِDoctrine
دکترین
دکترین نظامی
ایدئولوژی نظامی
نظریه نظامی
راهبرد
2010
11
22
65
76
https://www.qjmst.ir/article_21269_d316e0c0f902e47714f97afbc2600a73.pdf
علوم و فنون نظامی
2008-191X
2008-191X
1389
7
18
اهمیت نیروی انسانی در پدافند غیرعامل
حسین
مینایی
در شرایط موجود و با توجه به تهدیدات نیروهای فرامنطقهای، استفادهی صحیح و بهینه از همه منابع موجود در کشور بهخصوص نیروی انسانی در پدافند غیرعامل از ضروریات انکارناپذیر است. نکته قابل تآمل در بهرهگیری از نیروی انسانی که در اکثر مواقع مورد غفلت مدیران قرار میگیرد این استکه، اگر پدافند غیر عامل به بهترین نحو و با پیشرفتهترین وسایل و تجهیزات برقرار گردد، در صورتیکه از نیروی انسانی با انگیزه، متعهد و وفادار برخوردار نباشد، نهتنها نمیتواند به اهداف مطلوب خود برسد، بلکه این غفلت و بیتوجهی ممکن است صدمات جبران ناپذیری را نیز در پی داشته باشد. از این جهت که در پدافند غیرعامل همیشه نیروی انسانی تعیینکننده است، میبایست توجه ویژه به اهداف و نیازهای او صورت گیرد. رویارویی جمهوری اسلامی ایران با تهدیدهای همه جانبه، و اینکه این تهدیدات تمام مؤلفههای قدرت ملی را نشانه گرفته است، مسئولین نظام را بر آن داشت تا در قانون برنامه چهارم و پنجم توسعه و سند چشمانداز1404، به یکی از محورهای اساسی مرتبط با امنیت ملی، یعنی پدافند غیرعامل توجه خاص نمایند. به این علت که در عصر جدید در همه جوامع، به انسان در مدیریت بحرانها بهعنوان سرمایه بیپایان و با ارزش مینگرند، توجه به پدافند غیر عامل بدون در نظر گرفتن نقش و اهمیت نیروی انسانی در ایجاد و بهکارگیری آن، اجتناب ناپذیر است. نیروی انسانی بالنده، وفادار، باانگیزه و متعهد در پدافند غیر عامل موجب ماندگاری طولانیتر آن میگردد.
پدافند غیرعامل
نیروی انسانی
مدیریت
2010
11
22
77
96
https://www.qjmst.ir/article_21280_932dad12e62ee8565740ff823dbee715.pdf
علوم و فنون نظامی
2008-191X
2008-191X
1389
7
18
استقرار سیستم جامع مدیریت دانش و الگوهای عملی آن در آجا
در آستانه هزاره سوم، مدیریت دانش، به عنوان یک نیاز راهبردی برای مؤسسات، سازمانها و نهادهای خدماتی مطرح است. مدیریت دانش تضمین کننده برتریهای بلندمدت برای سازمانها و جوامع و میزان بهرهگیری آنها از سرمایههای انسانی، فکری و اطلاعاتی است. مدیریت دانش، نگرشی است که میتواند از سوی مدیریت سازمانها با کمی انعطاف پیادهسازی شود و رقابتپذیری در آینده، و از دست ندادن سرمایههای دانشی را به ارمغان بیاورد. مبحث مدیریت دانش یکی از مباحث نوظهور در مدیریت است که به شدت مورد استقبال و توجه دانشمندان علم سازمان و مدیریت واقع شده و مهمترین رکن مدیریت دانش، پیاده سازی و اثر بخشی آن میباشد، که شناخت مدیریت دانش به عنوان یک روح حاکم بر اعمال سازمانی برای پیاده سازی آن ضروری است. هدف از این مقاله، مطالعه و بررسی روند پیادهسازی و استقرار سیستم جامع مدیریت دانش در ارتش جمهوری اسلامی ایران است. با توجه به اینکه مدیریت دانش به ارتباط بین افراد و چگونگی به کارگیری فناوری اطلاعات وابسته است در مییابیم که هدف از مدیریت دانش معرفی راه کارهایی است که سازمان را در نیل به سوی اهدافش یاری رساند. در این مقاله سعی شده است راه کار کلی و پیشنهاداتی با تکیه بر فاکتورهای: دلایل بهکارگیری، اهداف، دامنه کاربرد، سازماندهی، رهبری، فرهنگ سازمانی، فرایندها، دستاوردها، افراد و مهارتها، اهرمها و زیرساختهای فناورانه، روش کار، مشکلات و محدودیتها در آجا شناسایی و ارائه گردد، و در ادامه به طور مختصر به موانع اجرائی استقرار نظام مدیریت دانش در آجا اشاره شده و راهکارهایی برای نهادینه کردن آن در آجا پیشنهاد گردیده است.
مدیریت دانش
چارچوب مدیریت دانش
استقرار مدیریت دانش
بهبود مدیریت دانش
2010
11
22
97
130
https://www.qjmst.ir/article_21281_817c9d413e142e88dc3103cf2a9f73d3.pdf